Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Bệnh lây truyền qua đường tình dục: Định nghĩa/ phân loại

Bệnh lây truyền qua đường tình dục còn gọi là bệnh hoa liễu, hay nhiễm trùng lây qua đường tình dục là bệnh có xác suất truyền từ người sang người thông qua các hành vi tình dục, bao gồm cả giao hợp âm đạo, quan hệ tình dục bằng miệng hay hậu môn.

Một số thuật ngữ khác để gọi bệnh lây truyền qua đường tình duc:

Bệnh hoa liễu
Bệnh phong tình
Bệnh xã hội
Bệnh STI (Sexually Transmitted Infection) : Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục
Bệnh STD (Sexually Transmitted Disease) :Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục ( STI) là một thuật ngữ rộng hơn so với bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm trùng là sự xâm chiếm của các loài ký sinh trùng mà có thể không gây tác hại gì, trong khi đó một căn bệnh nhiễm trùng thường dẫn đến suy giảm chức năng hoặc bất thường. Trong cả hai trường hợp điều kiện không có thể biểu hiện các dấu hiệu hoặc triệu chứng.

Bệnh STD (Sexually Transmitted Disease) :Bệnh lây truyền qua đường tình dục

Nguyên nhân bệnh lây truyền qua đường tình dục

Bệnh do vi khuẩn

Hạ cam mềm (Haemophilus ducreyi)
Chlamydia (Chlamydia trachomatis)
U hạt bẹn (Klebsiella granulomatis)
Bệnh lậu (Neisseria gonorrhoeae)
Giang mai (Treponema pallidum)

Bệnh do nấm

Nấm da đùi
Bệnh nấm Candida: còn gọi là nhiễm trùng men hay nhiễm nấm men.

Bệnh do virus

Viêm gan siêu vi B

(Lưu ý: Bệnh viêm gan A và viêm gan E được truyền qua đường tiêu hóa, viêm gan C hiếm khi lây lan qua đường tình dục, viêm gan D có thể lây qua đường tình dục (không chắc chắn

Herpes sinh dục
HIV/ AIDS
Bệnh sùi mào gà, bệnh mồng gà hay HPV(Human Papilloma Virus): các loại HPV gây ra hầu hết các loại ung thư cổ tử cung, cũng như ung thư hậu môn, ung thư dương vật, ung thư âm hộ hoặc gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục.
U mềm lây (Molluscum contagiosum)

Bệnh do ký sinh trùng

Bệnh rận mu do Rận mu hay còn gọi là chấy cua gây ra
Bệnh ghẻ

Dịch tễ học

Các bệnh lây truyền qua đường tình dục vẫn chiếm số lượng cao trên toàn thế giới, nhiều nền văn hóa gây khó khăn cho bác sĩ trong việc xử lý công khai và thẳng thắn với bệnh nhân về vấn đề tình dục. Ngoài ra, phát triển và lây lan của vi khuẩn kháng thuốc (ví dụ, kháng penicillin gonococci) làm cho một số bệnh khó chữa hơn.

Du lịch được coi là nguyên nhân gây phát tán HIV từ châu Phi sang châu Âu và châu Mỹ cuối những năm 1970. Năm 1996, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng hơn 1 triệu người đã bị nhiễm bệnh hằng ngày. Khoảng 60% các ca nhiễm bệnh ở những người trẻ <25 tuổi, và trong số này có 30% <20 tuổi. Trong độ tuổi từ 14 và 19, bệnh lây truyền qua đường tình dục thường lây cho các bé gái nhiều hơn bé trai với một tỷ lệ gần như 02:01. Một con số ước tính khoảng 340.000.000 trường hợp mới mắc bệnh giang mai, bệnh lậu, chlamydia, và trichomonas trên toàn thế giới vào năm 1999.

AIDS là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất ngày nay ở châu Phi khu vực hạ Sahara. Phần lớn các ca nhiễm HIV là do không được bảo vệ trong quan hệ tình dục. Khoảng 1,1 triệu người đang sống với HIV / AIDS tại Hoa Kỳ, và AIDS vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ Mỹ gốc Phi ở độ tuổi từ 25 và 34 Viêm gan siêu vi B cũng được phân loại như là một căn bệnh qua đường tình dục vì nó có thể được truyền qua đường tình dục. Căn bệnh này được tìm thấy trên toàn cầu, với tỷ lệ cao nhất ở châu Á và châu Phi và thấp hơn ở châu Mỹ, châu Âu.

Áp phích tuyên truyền nhằm vào các binh lính và thủy thủ của Mỹ trong thế chiến thứ 2, kêu gọi họ tự bảo vệ mình tránh các chứng bệnh hoa liễu. Lời kêu gọi có nội dung: "Bạn không thể đánh bại thế lực liên minh Berlin-Rome-Tokyo (axis) nếu bạn mắc bệnh hoa liễu

Phòng ngừa

Phòng ngừa là biện pháp chính trong việc phòng các bệnh lây qua đường tình dục không chữa được, chẳng hạn như HIV và Herpes sinh dục. Cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây truyền bệnh qua đường tình dục là tránh tiếp xúc trực tiếp với các bộ phận cơ thể hoặc chất dịch có thể mang mầm bệnh. Điều này không ám chỉ đến việc xem các hoạt động tình dục như làm tình qua điện thoại, làm tình ảo, hoặc thủ dâm là biện pháp để tránh tiếp xúc. Việc sử dụng bao cao su thích hợp có thể làm giảm tiếp xúc và nguy cơ lây bệnh. Mặc dù bao cao su là hiệu quả trong việc hạn chế tiếp xúc, nhưng một số bệnh vẫn có thể lây được ngay cả khi dùng bao cao su.

Lý tưởng nhất là cả hai đối tác sẽ nhận được xét nghiệm trước khi bắt đầu quan hệ tình dục. Nhiều bệnh không phát hiện được ngay lập tức sau khi tiếp xúc với mầm bệnh, mà chỉ có thể phát hiện bằng xét nghiệm sau một thời gian phơi nhiễm nhất định.

Vắc xin

Vắc xin có sẵn có thể bảo vệ chống lại virus lây qua đường tình dục, chẳng hạn như viêm gan siêu vi B và một số loại HPV. Tiêm phòng trước khi bắt đầu quan hệ tình dục để đảm bảo được bảo vệ tối đa.

Bao cao su

Bao cao su chỉ có thể bảo vệ như một rào cản khi sử dụng đúng cách. Khu vực không được che chắn bởi bao cao su vẫn có thể bị lây nhiễm nhiều bệnh. Trong trường hợp bệnh HIV, dương vật che chắn đúng cách với bao cao su có hiệu quả ngăn lây nhiễm HIV, mặc dù chất dịch sinh dục có thể lây nhiễm HIV cho vùng da bị thương về mặt lý thuyết vẫn có thể xảy ra trong quan hệ tình dục, điều này có thể tránh được chỉ đơn giản bằng cách không tham gia vào quan hệ tình dục khi có vết thương chảy máu.

Sử dụng bao cao su đúng cách:

Không mang bao cao su quá chặt ở cuối, và để lại 1,5 cm ở đầu bao dự phòng cho việc xuất tinh.
Không đeo bao cao su quá rộng so với kích cỡ dương vật.
Không được lật ngược bao cao su để sử dụng.
Không dùng bao cao su được làm bằng các chất không phải là cao su hoặc nhựa tổng hợp, loại bao cao su này không thể bảo vệ chống lại HIV.

Chẩn đoán

Không phải tất cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục đều có triệu chứng, hoặc có triệu chứng ngay sau khi mắc bệnh, trong một số trường hợp, người bệnh mang mầm bệnh nhưng hoàn toàn không có bất kì triệu chứng đáng kể nào, điều này tăng nguy cơ lây bệnh cho người khác. Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục không được điều trị sẽ dẫn đến vô sinh, đau mãn tính hoặc chết. Cần sớm được chẩn đoán bệnh bằng các phương pháp xét nghiệm để tiến hành điều trị và hạn chế việc lây truyền dịch bệnh.

TÀI LIỄU THAM KHẢO

“Sexually transmitted diseases (STDs)?”. PLWHA/National AIDS Resource Center. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2013., Frequently asked questions (FAQ) About Sexually Transmitted Diseases (STDs), Ethiopian AIDS Resource Center "Sometimes the terms STI and STD are used interchangeably. This can be confusing and not always accurate, so it helps first to understand the difference between infection and disease. Infection simply means that a germ—virus, bacteria, or parasite—that can cause disease or sickness is present inside a person’s body. An infected person does not necessarily have any symptoms or signs that the virus or bacteria is actually hurting his or her body; they do not necessarily feel sick. A disease means that the infection is actually causing the infected person to feel sick, or to notice something is wrong. For this reason, the term STI—which refers to infection with any germ that can cause an STD, even if the infected person has no symptoms—is a much broader term than STD."
Workowski K, Berman S (2006). “Sexually transmitted diseases treatment guidelines, 2006.”(PDF). MMWR Recomm Rep 55 (RR–11): 1–94. PMID 16888612.
Wu J, Chen C, Sheen I, Lee S, Tzeng H, Choo K (1995). “Evidence of transmission of hepatitis D virus to spouses from sequence analysis of the viral genome”. Hepatology 22 (6): 1656–60. PMID 7489970. doi:1002/hep.1840220607.
Farci P (2003). “Delta hepatitis: an update”. J Hepatol39 (Suppl 1): S212–9. PMID 14708706. doi:1016/S0168-8278(03)00331-3.
Shukla N, Poles M (2004). “Hepatitis B virus infection: co-infection with hepatitis C virus, hepatitis D virus, and human immunodeficiency virus”. Clin Liver Dis8 (2): 445–60, viii. PMID 15481349. doi:1016/j.cld.2004.02.005.
Department of Public Health, City & County of San Francisco (2011). STD Risks Chart
Varghese B, Maher JE, Peterman TA, Branson BM,Steketee RW (2002). “Reducing the risk of sexual HIV transmission: quantifying the per-act risk for HIV on the basis of choice of partner, sex act, and condom use”. Transm. Dis. 29 (1): 38–43. PMID 11773877. doi:10.1097/00007435-200201000-00007.
Jin F và đồng nghiệp (tháng 3 năm 2010). “Per-contact probability of HIV transmission in homosexual men in Sydney in the era of HAART”. AIDS 24 (6): 907–913. PMC 2852627. PMID 20139750. doi:1097/QAD.0b013e3283372d90.
Hoare A (2010). models of HIV epidemics in Australia and Southeast Asia
Burchell A và đồng nghiệp (tháng 3 năm 2006). “Modeling the Sexual Transmissibility of Human Papillomavirus Infection using Stochastic Computer Simulation and Empirical Data from a Cohort Study of Young Women in Montreal, Canada”. American Journal of Epidemology169 (3): 534–543. doi:1093/aje/kwj077.
Australasian contact tracing manual. Specific infections where contact tracing is generally recommended
Bryan C (2011)INFECTIOUS DISEASE CHAPTER EIGHT SEXUALLY TRANSMITTED DISEASES